Hz. Muhammed'i tasvir eden karikatürler Arap dünyasini ayaga kaldirdi.
Danimarka basininda yer alan Hz. Muhammed karikatürlerinin, bazi Avrupa ülkelerinin gazetelerinde de yayinlanmasi, Islam aleminin tepkisini arttirdi. Basin özgürlügü açisindan degerlendiren olay, simdi ?kültürlerarasi çatisma? tehlikesi yaratmaya basladi. DW?den Murat Çelikkafa gelismeleri derledi?
Danimarka?nin ?Jyllands-Posten? gazetesinde yer verilen ve Hz. Muhammed?i bir terörist olarak gösterildigi karikatürlerden bazilarinin önce Norveç, ardindan da Alman, Fransiz, Avusturya, Isveç ve Ispanyol gazetelerinde yayimlanmasi üzerine konuyla ilgili baslayan gerginligin Avrupa geneline yayilma tehlikesine neden oldu.
Pekçok Arap ülkesi Danimarka?daki büyükelçilerini geri çagirma karari alirken, bazi radikal Müslüman gruplar da siddet çagrilari yapmakta gecikmedi. Önceleri ?basin özgürlügünün sinirlari? baglaminda yürütülen tartismalarin boyutu daha da genisledi ve yeni bir ?kültürlerarasi çatisma? tehlikesi üzerinde yogunlasti.
Bild?in yorumu
Alman ?Die Welt? ve ?Berliner Zeitung? gazetelerinde de Hz. Muhammed?in terörist olarak resmedildigi karikatürlerden biri yayimlanmasi ve konuyla ilgili yapilan yorumda peygamberden ?Haramî? olarak söz edilmesi, ülkede yasayan Müslümanlar tarafindan büyük tepkiyle karsilandi. ?Die Welt? gazetesiyle ayni yayin grubuna bagli olan Almanya?nin en yüksek tirajli gazetesi Bild?de Peter Scholl Latour imzasiyla kaleme alinan ?Dine karsi saygi!? baslikli yorumda bunun bir ?provakasyon? oldugu yorumu yapildi. Yorum özetle söyle:
?Islam dini, putperestligin önüne geçmek amaciyla Hz. Muhammed?in resmedilmesini kesinlikle yasakliyor. Islam diniyle yüzeysel olarak da ilgilenmis olan herkes sunu bilir ki, peygamberin resmedilmesi, Müslümanlar?i kizdirir ve provake eder. Hele hele bir de peygamberi komik duruma düsüren ya da O?nu vahsi bir terörist olarak resmeden, Müslümanlar?i agir bir sekilde tahrik etmektedir. Tipki televizyon ya da gazetelerde Hiristiyanlik?la alay edilmesi durumunda, benim gibi dinine bagli Katolikler?i derinden yaralamasi gibi. Danimarka?nin, Irak?ta Amerikalilar?in yaninda savastigi da unutulmamalidir. Bu karikatürlerin yayimlanmasi, Irak?a asker gönderen ülkelere karsi zaten var olan düsmanligi daha da körükleyecektir.?
Politikacilar basin özgürlügüne degindi
Almanya?daki siyasi partiler ise konuya daha ziyade ?basin özgürlügü? açisindan yaklasiyorlar. Sosyal Demokrat Parti?nin medya politikalari sözcüsü Jörg Tauss, ?Böyle yayinlardan dolayi dini duygular rencide edilmis olabilir. Ancak ben düsünce ve ifade özgürlügünden yanayim? dedi ve Almanya?da din, devlet ve medya üçlüsünün birbirinden kesin çizgilerle ayrilmis olduguna dikkat çekti.
Yesiller Partili Volker Beck ise ?Nasil ki Hiristiyanlar ve Yahudiler zaman zaman mizah unsuru oluyorsa, Müslümanlar da buna tahammül edebilmelidir. Peygamberi terörist olarak tasvir eden yakisiksiz bir karikatüre bu denli büyük tepki gösterenler, Islam?i bir siddet dini olarak tanitmaya çalisanlari hakli çikarmaktadirlar? dedi. Basin özgürlügünün güç elde edilmis bir hak olduguna dikkat çeken Hür Demokrat Parti?den Christoph Waltz da ?Ancak son olay, Islam?la güçlü bir diyalogun önemini bir kez daha göstermistir? dedi.
Genel yayin yönetmeni görevinden alindi
Bu arada karikatürleri yayinlayarak Fransa'yi da bu tartismanin içine çeken ?France Soir? gazetesinin sahibi Misirli isadami Raymond Lakah, "herkesin dini inançlarina saygi göstermedigi" gerekçesiyle Genel Yayin Yönetmeni Jacques Lefranc'i görevden aldi.
Lakah ayrica, "karikatürlerin yayimlanmasindan dolayi rahatsiz olanlardan ve Müslüman toplumdan" özür diledi. Fransa Müslümanlar Merkez Konseyi Baskani Delil Ebu Bekir gelinen noktayi ?Rüzgar eken, firtina biçer? seklinde degerlendirdi. Bu arada Fas ve Tunus?ta ?France Soir? gazetenin nüshalarinin toplatildigi bildirildi.
Bilgin: Terörist yakistirmasi kabul edilemez
Ankara Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi?nin eski emekli ögretim üyesi Prof. Dr. Beyza Bilgin, Hz. Muhammed?e ?terörist? yakistirmasi yapilmasinin kabul edilemeyecegini söyledi.
Bilgin, ?Hazreti Peygamber?in o sekilde gösterilmesi tabii ki kabul edilemez birsey. Çünkü O?nun yaptigi savaslar o kadar az bir zamani doldurmustur ki, -geçen gün Ingilizce olarak yayinlanmis bir kitapta da vardi- toplasaniz hepsi bir ayi doldurmaz. Hazreti Muhammed baris için çalismistir, savas için degil? diye konustu.
Filistinliler ayaklandi
Hz. Muhammed karikatürleri Müslüman dünyasinda tepkiyle karsilandi. Pekçok Arap ülkesi Danimarka büyükelçilerini geri çagirma karari alirken, radikal Filistinliler Gazze Seridi?ndeki AB binasini isgal etti. Islami Cihad ve El Fetih?in radikal kanadina mensup oldugu bildirilen militanlar tarafindan yapilan açiklamada ?Bu bina, Danimarka hükümeti resmen özür dileyene kadar kapalidir? dedi. AB?nin Brüksel?deki merkezinden yapilan açiklamada ise bu tehditlerin kabuledilemez oldugu kaydedildi. Ancak olaylarin daha fazla büyümesini önlemek amaciyla, AB?nin Gazze?deki bürosunun geçici olarak kapatilmasi kararlastirildi.
Filistin bölgelerinde iki gündür söz konusu karikatürlerle ilgili eylemler yapilirken, El Aksa Sehtileri Tugayi adli silahli örgüt tarafindan yapilan açiklamada ise ?Bütün Danimarkalilar, Norveçliler ve Fransizlar bundan böyle hedef tahtamizdir? ifadelerine yerverildi.
Tehditler üzerine Norveç, Bati Seria?daki temsilciligini kapatma karari aldi. Suriye?nin baskenti Sam?da da 300 kisilik bir grup Danimarka büyükelçigi önünde protesto gösterisi yapti. Islami içerikli pekçok internet sitesinde Danimarka menseili ürünlerin listesi yayinlandi ve bu mallarin boykot edilmesi çagrisinda bulunuldu.
Danimarka endiseli
Danimarka Disisleri Bakani Per Stig Möller ise ülkesine yönelik protesto ve boykot eylemlerinin daha da yayilmasindan endise ediyor. Basta Suriye ve Irak olmaz üzere, pekçok Ortadogu ülkesinde uzun yillar büyükelçilik yapan Danimarkali diplomat Ole Wöhlers Olsen de bu endiseleri paylasiyor. Olsun, gelismelerle ilgili su degerlendirmede bulundu:
?Bu karikatürlerin baska ülkelerde de yayimlanmasi, yangina körükle gitmeye benziyor. Müslümanlar?in tepki ve öfkesi daha da artacaktir. Cuma namazinda tüm dünyadaki imamlarin, Danimarka mallarinin boykot edilmesine yönelik çagrilar yapmasi kuvvetle muhtemel. Bu olay, Batili ülkelere karsi zaten varolan öfkeyi daha da artiracaktir. Yavas yavas kültürlerarasi bir çatisma ortamina dogru gidiyoruz.?
Danimarkali Müslümanlar
Danimarka?da sayilari 200 bini bulan Müslümanlar adina konustugunu söyleyen Imam Ebu Lâban ise gerginligin kendilerinden kaynaklanmadigini ve olayin bir an önce tatliya baglanmasi için çaba gösterilmesi gerektigini söyledi, ancak Islamî degerlere sahip çikmanin her Müslümanin görevi oldugunu da hatirlatti.
Lâban, ?Bu gerginligi biz istemedik. Bu konuyla ilgili düsüncelerimizi açik bir sekilde ifade ederek, Danimarka?da toplumsal uzlasmayi zedeleyici hareketlerden uzak durulmasi çagrisi yaptik. Bu kriz herkese zarar veriyor. Gerginligin biran önce sona ermesi gerekiyor. Ancak Müslüman devletlerin Danimarka?ya karsi bir boykot karari almasi durumunda bunu da destekleriz. Çünkü Islamî degerlere ve bu baglamda Hazreti Peygamber?e sahip çikmak tüm müminlerin öncelikli görevidir? dedi.
Haber7 / DW / BBC
|