Saat ögleye yaklasiyordu. 14 Aralik 1914 Pazar günü hava soguk, gökyüzü açikti. Vardiyada olmayan denizciler Mesudiye Zirhlisinin güvertesinde toplanmis, horon tepen Karadenizli askerleri seyretmekteydiler.
Nöbetçi Ereglili Mehmet Çavus, denizde bir pirilti gördügünde saat 11:55'ti. Biraz daha dikkatli baktiginda, gemiye dogru suyu yararak yaklasan beyaz çizgiyi farketti. Kisa bir tereddütten sonra var gücüyle bagirdi:"Torpil geliyor!"(1) |
(2) |
Ardindan derin bir gürültü, top basina çagrisi ve MESUDIYE'nin yan yatisi, 35 sehit ile sonuçlanan Osmanli Donanmasinin I.Dünya Savasindaki ilk gemi kaybi. Mesudiye yan yatmis ama tip Türk Milleti gibi batmamisti. Uzun diregi, büyük ve uzun bacasi ve çanakligi sayesinde yan yatmis ama tamamen alabora olmamisti. Mesudiye'nin neden bu kadar yem olacak sekilde ve savunmasiz oldugu ve Sarisiglar Koyu'nda ne görev yaptigi ile ilgili bilgileri çesitli internet sitelerinden ve ATLAS Dergisi'nin son sayisindan ögrenebilirsiniz. |
(2) |
35 sehidi koynuna alan Mesudiye, savas disi kalmasindan bir hafta sonra, gemi mürettebatindan 2 subay ve 100 er Çanakkale Bogazi'nin Anadolu yakasindaki Baykus Tepe'ye yollandi. Görevleri gemileri Mesudiye'den sökülen 15'lik toplarla bu tepedeki Mesudiye Tabyasi'nda yeni bir batarya kurmakti. Bu askerlerin bitmemis, görülmemis hesaplari vardi. Gemilerinin ve sehit arkadaslarinin intikamini alma arzusuyla yanip tutusuyorlardi.(1) |
O günlerde Çanakkale Bogazi'ndaki ablukayi sürdüren Ingiliz ve Fransiz savas gemilerinin sayisi artmisti. Gemiler Bogaz girisindeki tabyalari ates altina aliyorlar, Türk toplari da atese atesle karsilik veriyorlardi. Mesudiye Tabyasi ise bu atislarin hiçbirine katilmayarak sessizligini korudu, ta ki 18 Mart 1915 sabahina kadar(90 yil önce bugün..). Çanakkale Bogazi'ni geçmek için büyük bir harekata baslayan Ingiliz ve Fransiz gemileri Dardanos Tabyasini yogun ates altina aldilar. Mesudiye Tabyasi'nin düsmana kendini takdim ani gelmisti. Fransizlarin Bouvet Zirhlisi üzerine açilan atesle düsman donanmasi sasirdi. Gemiler Bouvet Zirhlisini kurtarmak için Mesudiye Tabyasina yüklendiler. Bu bile Mesudiye Tabyasi'nin, Bouvet üzerine yönlendirdigi atislarini kesmedi. (1) |
|
(4) |
Savasin en siddetli anlari yasaniyordu. Türk topçulari Bogazi cehenneme çeviriyor, düsman zirhlilari da kiyi seridindeki mevzilerimizi hallaç pamugu gibi atiyor, kiran kirana bir savas oluyordu.
Bu sirada Fransiz GAULOIS zirhlisi aldigi agir yaralarla saf disi kalmis, BOUVET zirhlisi yirtilan çelik gömlegini yenilemek üzere geriye kaçarken, bir gece önce Dz. Yzb. Hakki'nin NUSRET mayin gemisiyle bogaza dösedigi mayinlara çarparak 639 personeli ile birlikte karanlik limanin sularina gömülerek kayboluyordu. BOUVET'in imdadina kosan SUFFREN ve GAULOIS da ayni akibete ugramistir. Saat 15.00'te IRRESISTIBLE ve onu takiben 16.00'da INFLEXIBLE ve 10 dakika sonra OCEAN zirhlilari, tam ileri atilacaklarken onlarin da ayaklari Yzb. Hakki'nin tuzagina takilarak batarken, INFLEXIBLE güçlükle kurtularak römorkör yedeginde Imroz'a dönüyordu. Böylece 6 saatte 3 büyük zirhlisini kaybeden, bir bu kadari da agir hasara ugrayan gemilerini aciyla seyreden Amiral De ROBECK, kalanlari kurtarabilme telasiyla saat 17.30'da boynu bükük çekilme emrini veriyordu. (3) |
Bunalan düsman kaçmak isterken topçu atislariyla karsilasiyordu. Düsman gemilerine göz açtirilmiyordu. Karsilikli bu korkunç bombardiman bir saat kadar sürdü. Bu karsilikli bombardimani bir yabanci yazar söyle anlatiyor:
"Insan manzarayi gözlerinin önünde canlandirabilir. Kaleler, toz duman bulutlari içinde kaybolmuslarda Yikintilarin arasindan arada bir alevler yükseliyordu. Gemiler, çevrelerinde fiskiran sayisiz su sütunlari arasinda yavas yavas hareket ediyorlar, bazen duman ve serpintiler arasinda iyice görünmez oluyorlardi. Tepelerden ates eden havan toplarinin alevleri görülüyor, agir toplar yer sarsintilari gibi gümbürdüyordu." (5) |
(4) |
Itilaf devletleri Çanakkale Bogazi'nin savas gemileri ile asamayinca bu kez çikarma yapmayi planladilar. Artik Çanakkale kara savaslari basliyordu. Kara savasinda düsmanin nereden çikarma yapabilecegi tartisildi. Mustafa Kemal Kabatepe ve Seddülbahir'den, Alman komutan Von Sanders ise Bolayir ve Anadolu yakasindan çikarma yapilabilecegi görüsündeydi. Alman komutani Von Sanders'in görüsü agir basti, ve askerler o yöreye yerlestirildi.
Düsman güçleri 25 Nisan 1918 sabahi Mustafa Kemal'in düsündügü noktadan saldirdi. |
(4) |
Kisa sürede Türk ordusu her yerde büyük basarilar kazandi. Düsman saskina döndü, bozguna ugradi.
Çanakkale savaslarinda 250 binin üzerinde askerimiz sehit düstü. Düsman kayiplari ise bu rakamin üstündedir.
Çanakkale savaslarinin unutulmaz kahramani, Anafartalar Grup Komutani Mustafa Kemal'in basarisi ilerde baslayacak Ulusal Kurtulus Savasi'mizin kaynagi oldu.
Bagimsizligimizi savunmak, yurt topraklarimizi korumak için yapilan savaslar kutsaldir. Çanakkale, Ulusal Kurtulus Savasimiz kutsal destan savaslara birer örnektir. (5) |
250 bin insan bugün bu topraklari bize birakabilmek için kendini feda etti, ve hiç sormadi "Neden?" diye.
Hiç olmazsa bugün onlara bir duayi ve minnetimizi sunalim.
Anilacak daha önemli günleriniz yoksa..! |