Sadık Bıyık
06.11.2008, 15:31
Bu soru Kopenhag’taki bir üniversitenin fizik sinavindan alinmistir.
"Bir gökdelenin yüksekligini barometreyle nasil bulursunuz, anlatiniz."
Ögrencilerden birinin yaniti söyle olmustur:
"Barometrenin ucuna bir ip baglarsiniz , sonra gökdelenin tepesinden asip asagi sallarsiniz. Barometre yere degdiginde ipin boyuyla barometrenin boyunun toplami, gökdelenin yüksekligini verecektir."
Bu oldukça orjinal yanit profesörü çileden çikartti ve ögrenci dersten kaldi. Ögerenci, yanitinin dogrulugu konusunda itirazda bulundu ve üniversite durumu çözmek için baska bir hoca görevlendirdi.
Yeni profesör, yanitin aslinda dogru olduguna , fakat kayda deger bir fizik bilgisinin varligini göstermedigine karar verdi. Sorunu çözmek üzere, ögrencinin temel fizik bilgisi olup olmadigini anlamak için ona alti dakika vererek sorunun sözlü yanitini vermesi kararini aldi.
Ilk bes dakika ögrenci sessizlige gömüldü. Alni düsünceden kiris kiris olmustu. Profesör zamanin tükenmekte oldugunu animsattiginda, genç, çesitli yanitlarinin oldugunu ancak hangisini kullanacagina karar veremedigini söyledi. Tekrar acele etmesi önerilince, genç soruyu söyle yanitladi:
"Ilk olarak, barometreyi gökdelenin tepesine çikartip, kenarindan asagi birakip, yere çarpana dek geçen süreyi ölçersiniz. Binanin yüksekligi, "h=0.5*g*t kare" formülü kullanarak hesaplanabilir. Fakat barometre için kötü bir seçim..."
"Ya da, önce barometrenin uzunlugunu ölçersiniz. Sonra onu yere dikip gölge uzunlugunu ölçersiniz. Daha sonra ise gökdelenin gölge boyunu ölçersiniz ve bundan sonra basit bir oranti denklemiyle gökdelenin boyunu bulabilirsiniz."
"Fakat bu konuda çok bilimsel bir yanit istiyorsaniz, barometrenin ucuna bir ip baglayip onu bir sarkaç gibi sallandirabilirsiniz, önce yer seviyesinde, sonra da gökdelenin tepesinde... Yüksekligi, "T=2 pi kare kvk (I/g)" formülündeki farktan yararlanarak bulabilirsiniz."
"Ya da gökdelenin disarisinda bir yangin çikis merdiveni varsa, barometreyi bir cetvel gibi kullanarak, yukariya çikarken gökdelenin boyunu barometre yüksekligi biriminden sayip, sonra bunlari toplayabilirsiniz."
"Eger ille de bunaltici olmak istiyorsaniz, tabi ki barometre ile, gökdelenin tepesindeki ve yer seviyesindeki basinci ölçer, milibar cinsinden çikan farki metreye çevirebilirsiniz."
"Ancak bizler her zaman, zihnin bagimsizligi konusunda özendirildigimiz içindir ki,en iyi yol kuskusuz, gökdelenin hademesinin kapisini çalmak ve yeni bir barometre isteyip istemedigini sorarak, gökdelenin yüksekligini söylemesi durumunda ona bu barometreyi verecegimizi söylemek olurdu."
Ögrencinin adi: Niels Bohr / Nobel Fizik Ödülü kazanan tek Danimarkali...
not: nette gezinirken rastladım bu konuya
"Bir gökdelenin yüksekligini barometreyle nasil bulursunuz, anlatiniz."
Ögrencilerden birinin yaniti söyle olmustur:
"Barometrenin ucuna bir ip baglarsiniz , sonra gökdelenin tepesinden asip asagi sallarsiniz. Barometre yere degdiginde ipin boyuyla barometrenin boyunun toplami, gökdelenin yüksekligini verecektir."
Bu oldukça orjinal yanit profesörü çileden çikartti ve ögrenci dersten kaldi. Ögerenci, yanitinin dogrulugu konusunda itirazda bulundu ve üniversite durumu çözmek için baska bir hoca görevlendirdi.
Yeni profesör, yanitin aslinda dogru olduguna , fakat kayda deger bir fizik bilgisinin varligini göstermedigine karar verdi. Sorunu çözmek üzere, ögrencinin temel fizik bilgisi olup olmadigini anlamak için ona alti dakika vererek sorunun sözlü yanitini vermesi kararini aldi.
Ilk bes dakika ögrenci sessizlige gömüldü. Alni düsünceden kiris kiris olmustu. Profesör zamanin tükenmekte oldugunu animsattiginda, genç, çesitli yanitlarinin oldugunu ancak hangisini kullanacagina karar veremedigini söyledi. Tekrar acele etmesi önerilince, genç soruyu söyle yanitladi:
"Ilk olarak, barometreyi gökdelenin tepesine çikartip, kenarindan asagi birakip, yere çarpana dek geçen süreyi ölçersiniz. Binanin yüksekligi, "h=0.5*g*t kare" formülü kullanarak hesaplanabilir. Fakat barometre için kötü bir seçim..."
"Ya da, önce barometrenin uzunlugunu ölçersiniz. Sonra onu yere dikip gölge uzunlugunu ölçersiniz. Daha sonra ise gökdelenin gölge boyunu ölçersiniz ve bundan sonra basit bir oranti denklemiyle gökdelenin boyunu bulabilirsiniz."
"Fakat bu konuda çok bilimsel bir yanit istiyorsaniz, barometrenin ucuna bir ip baglayip onu bir sarkaç gibi sallandirabilirsiniz, önce yer seviyesinde, sonra da gökdelenin tepesinde... Yüksekligi, "T=2 pi kare kvk (I/g)" formülündeki farktan yararlanarak bulabilirsiniz."
"Ya da gökdelenin disarisinda bir yangin çikis merdiveni varsa, barometreyi bir cetvel gibi kullanarak, yukariya çikarken gökdelenin boyunu barometre yüksekligi biriminden sayip, sonra bunlari toplayabilirsiniz."
"Eger ille de bunaltici olmak istiyorsaniz, tabi ki barometre ile, gökdelenin tepesindeki ve yer seviyesindeki basinci ölçer, milibar cinsinden çikan farki metreye çevirebilirsiniz."
"Ancak bizler her zaman, zihnin bagimsizligi konusunda özendirildigimiz içindir ki,en iyi yol kuskusuz, gökdelenin hademesinin kapisini çalmak ve yeni bir barometre isteyip istemedigini sorarak, gökdelenin yüksekligini söylemesi durumunda ona bu barometreyi verecegimizi söylemek olurdu."
Ögrencinin adi: Niels Bohr / Nobel Fizik Ödülü kazanan tek Danimarkali...
not: nette gezinirken rastladım bu konuya